آیا شده وسط یک متن انگلیسی بلند، گم شوید و نتوانید تشخیص دهید کدام بخش جملهی کامل و مستقلی است که بدون کمک بقیهی عبارت معنی میدهد و کدام بخش وابسته است و باید به یک جملهی اصلی وصل شود؟ این سردرگمی در خواندن متنهای حرفهای، گزارشهای تحلیلی و حتی زیرنویس فیلم، سرعت یادگیری و اعتمادبهنفس شما را کم میکند. در این پست جامع، از تعریف دقیق جملات پایه و پیرو یا همان جملات مستقل و وابسته آغاز میکنیم، روشهای شناسایی را به شما میآموزیم و با مثالهای واقعی و جداول کاربردی، مهارتتان را برای درک و تولید جملات پیچیده انگلیسی به سطح بعدی میبریم.

پکیج آموزش زبان انگلیسی: از مبتدی تا پیشرفته
۸,۹۰۰,۰۰۰ تومان۴,۸۰۰,۰۰۰ تومانهمین الان دوره را تهیه کنیدفهرست مطالب
- چرا شناخت جملات مستقل و وابسته مهم است؟
- جملات مستقل (Independent Clauses)
- چه چیزی آنها را جملات «پایه» میکند
- اجزای یک جمله مستقل
- جملات وابسته (Subordinate Clauses)
- انواع جملات وابسته
- جملات وصفی وابسته (Adjective Clauses)
- جملات قیدی وابسته (Adverbial Clauses)
- جملات اسمی وابسته (Noun Clauses)
- تفاوت ساختاری با جملات مستقل
- انواع جملات وابسته
- چگونه در متون تشخیص بدهیم؟
- واژگان و علائم کلیدی
- نقش علائم نگارشی و ربطدهندهها
- 🎬 مثال واقعی
- 📷 تصویر فرضی با alt سئوشده
- ✅ نکات اجرایی برای تمرین
- 🧩 جداول و لیستهای خلاصه
- 🌍 منابع خارجی معتبر
- 📚 پرسشهای متداول (FAQ)
- 📢 گامهای عملی و دعوت به اقدام
چرا شناخت جملات مستقل و وابسته مهم است؟
توانایی تشخیص جملات مستقل و وابسته، دو مهارت کلیدی در:
- بهبود خواندن دقیقتر متون تخصصی و ادبی
- ارتقای نوشتار با ساخت جملات مرکب و متنوع
- افزایش سرعت درک مطلب در آزمونهای بینالمللی مثل آیلتس و تافل
بدون این دانش، احتمال خطا در فهم یا تولید جملات طولانی و چندبخشی بالا میرود و متن شما میتواند برای خواننده دشوار یا حتی گمراهکننده باشد.
جملات مستقل (Independent Clauses)
چه چیزی آنها را جملات «پایه» میکند
یک جمله مستقل یا پایه، مجموعهای از کلمات است که:
- یک فاعل (Subject) و یک فعل (Predicate) واضح دارد
- میتواند بهتنهایی یک معنی کامل و مستقل منتقل کند
اجزای یک جمله مستقل
- فاعل (Subject):
- شخص، چیز یا موجودی که عمل یا حالت را نشان میدهد
- مثال: “The team” در جملهی “The team won the match.”
- فعل (Predicate):
- نشاندهندهی عمل، حالت یا وجود
- مثال: “won the match” در جملهی بالا
- کامل بودن معنا:
- بدون نیاز به جمله یا عبارت اضافی، پیام کامل است:
“She reads every day.”
- بدون نیاز به جمله یا عبارت اضافی، پیام کامل است:
جملات وابسته (Subordinate Clauses)
انواع جملات وابسته
جملات وصفی وابسته (Adjective Clauses)
- توصیفگر یک اسم یا ضمیر است
- با کلمات ربطی مانند who, which, that شروع میشود
- مثال:
- “The book that I borrowed was fascinating.”
- “Students who study regularly perform better.”
جملات قیدی وابسته (Adverbial Clauses)
- نقش قید (زمان، مکان، دلیل، شرط، هدف) را ایفا میکند
- با ربطدهندههایی مثل when, where, because, if, although شروع میشود
- مثال:
- “Call me when you arrive.”
- “She smiled because she was happy.”
جملات اسمی وابسته (Noun Clauses)
- نقش فاعل، مفعول یا متمم را دارد
- با کلمات پرسشی یا that شروع میشود: what, how, that
- مثال:
- “I don’t know where he lives.”
- “She believes that hard work pays off.”
تفاوت ساختاری با جملات مستقل
- جملات وابسته هیچگاه بهتنهایی معنای کامل ندارند
- باید به یک جمله مستقل متصل شوند
- معمولاً با comma بسته به نوع و محل قرارگیری همراه میشوند
چگونه در متون تشخیص بدهیم؟
واژگان و علائم کلیدی
- وجود ربطدهندههای “who, which, that, when, if, because” نشانهی شروع یک جمله وابسته است
- نبود این کلمات معمولاً به مستقل بودن بخش اشاره میکند
نقش علائم نگارشی و ربطدهندهها
- Comma قبل یا بعد از جمله وابسته قیدی/وصفی بسته به محل قرارگیری:
- At the end: “He left, because he was tired.”
- در ابتدا: “If you study hard, you will succeed.”
- در جملات وصفی بدون comma وقتی که اطلاعات وابسته حیاتی باشد:
- “People who eat healthy live longer.” (بدون comma)
🎬 مثال واقعی
در یک مقالهی تحلیلی دربارهی فناوری بلاکچین آمده بود:
“Companies that implement smart contracts can automate transactions when certain conditions are met.”
در این جمله:
- “that implement smart contracts” یک جملۀ وصفی وابسته است که شرکتها را محدود میکند
- “when certain conditions are met” یک جملۀ قیدی وابسته است که زمان اجرا را شرح میدهد
📷 تصویر فرضی با alt سئوشده

alt=”نمودار انواع Independent Clauses و Subordinate Clauses در زبان انگلیسی با مثالهای کاربردی”
✅ نکات اجرایی برای تمرین
- هر متن انگلیسی طولانی را به جملات ساده تقسیم کنید و بررسی کنید کدام بخشها میتوانند بهتنهایی معنی دهند.
- همهی ربطدهندهها (who, which, when, if, because) را در یک فهرست جداگانه قرار دهید و برای هر کدام یک مثال بنویسید.
- جملات وصفی وابسته را به صورت Reduced Relative Clauses هم تمرین کنید:
- “The report written by John received praise.”
- هر روز یک متن ۲۰۰ کلمهای بنویسید و سه جملهی وابسته در آن بجای پاراگرافهای کوتاه استفاده کنید.
🧩 جداول و لیستهای خلاصه
| نوع جمله | شروع با | نقش در جمله | مثال |
|---|---|---|---|
| مستقل (Independent) | هر فعل + فاعل واضح | معنی کامل بدون وابستگی | The sun rises in the east. |
| وصفی وابسته | who / which / that | توصیف اسم یا ضمیر | The car that he bought is expensive. |
| قیدی وابسته | when / because / if | قید زمان، دلیل، شرط | I’ll call you when I get home. |
| اسمی وابسته | what / how / that | نقش فاعل/مفعول/متمم | She said that she would come. |
لیست علائم کلیدی ربطدهنده:
- who, which, that
- when, where, why, because, if, although
- what, how, whether, that
🌍 منابع خارجی معتبر
- Purdue OWL – Clauses in English Grammar
https://owl.purdue.edu/owl/general_writing/grammar/clauses/index.html - Cambridge Dictionary – Dependent and Independent Clauses
https://dictionary.cambridge.org/grammar/british-grammar/independent-and-dependent-clauses
📚 بخش سؤالات متداول
س: آیا هر جملهای با who شروع شود، حتماً وابسته است؟
پاسخ: بله؛ اگر who قبل از فعل دیگری بیاید و فاعل واضحی نداشته باشد، وابسته است و اطلاعات اضافی دربارهی اسم قبل خود میدهد.
س: چگونه Reduced Relative Clause را شناسایی کنم؟
پاسخ: وقتی “who is” یا “that was” حذف و فعل به شکل ing یا p.p. بیاید، مثلاً “The students waiting outside are my friends.”
س: جملات قیدی وابسته حتماً باید با comma جدا شوند؟
پاسخ: اگر در ابتدا قرار بگیرند بله (“If you agree, let’s proceed.”)، اما در انتها بسته به ضرورت اطلاعات، گاها comma حذف میشود.
س: جملهی اسمی وابسته میتواند جای فاعل بیاید؟
پاسخ: بله؛ مثال: “What she said surprised everyone.” در اینجا کل عبارت اسمی جای فاعل را پر کرده.
س: برای خوانش سریع متون حقوقی و فنی چه راهکاری دارید؟
پاسخ: ابتدا جملات طولانی را به independent و subordinate تقسیم کرده، معنای کلی independent clause را پیدا کنید، سپس جزئیات وابسته را اضافه کنید.
📢 گامهای عملی و دعوت به اقدام
- ده متن کوتاه (هرکدام ۱۰۰–۱۵۰ کلمه) از منابع خبری یا بلاگهای معتبر بردارید و جملات وابسته و مستقل آنها را با رنگهای متمایز هایلایت کنید.
- جدول خلاصه بالا را پر کنید و هر روز یک نوع جمله وابسته جدید در آن بیاورید.
- اگر میخواهید Cheat Sheet رایگان شامل فهرست ۵۰ ربطدهنده و مثالهای تکمیلی برای Independent/Subordinate Clauses دریافت کنید، ایمیل خود را وارد کنید تا لینک دانلود آنی برایتان ارسال شود!
سوالات چندگزینهای درباره جملات مستقل و وابسته
- کدام گزینه یک جمله مستقل است؟
a) Because it was raining.
b) She loves reading books.
c) When the bell rang.
d) If you are ready.
پاسخ: b)
توضیح: جملهی b فاعل واضح و فعل کامل دارد و بدون وابستگی معنی میدهد. - “The man who called yesterday left a message.” عبارت “who called yesterday” چیست؟
a) Independent Clause
b) Adverbial Clause
c) Adjective Clause
d) Noun Clause
پاسخ: c)
توضیح: اطلاعات اضافی دربارهی “the man” میدهد و با who شروع شده. - کدام جمله قیدی وابسته است؟
a) I enjoy music.
b) Although she was tired, she kept working.
c) The book on the table is mine.
d) He thinks that it’s true.
پاسخ: b)
توضیح: با although شروع شده و حالت تضادی بیان میکند. - “I know where he lives.” عبارت زیر خط “where he lives” چه نقشی دارد؟
a) Independent Clause
b) Adjective Clause
c) Noun Clause
d) Adverbial Clause
پاسخ: c)
توضیح: نقش مفعول فعل know را دارد و با where شروع شده. - کدام ساختار برای Reduced Relative Clause صحیح است؟
a) The letter sent yesterday arrived.
b) The letter that was sent yesterday arrived.
c) The letter sending yesterday arrived.
d) The letter sent yesterday was arrive.
پاسخ: a)
توضیح: حذف “that was” و استفاده از Past Participle. - جملهی زیر چند جمله وابسته دارد؟
“When I arrived, the meeting that was scheduled for 3 PM had already started.”
a) 1
b) 2
c) 3
d) 0
پاسخ: b)
توضیح: “When I arrived” و “that was scheduled for 3 PM” دو جمله وابسته هستند. - کدام گزینه اشتباه است؟
a) Independent clauses can stand alone.
b) Dependent clauses always start with a conjunction or relative pronoun.
c) Dependent clauses can stand alone.
d) Independent clauses have a clear subject and verb.
پاسخ: c)
توضیح: Dependent clauses بهتنهایی معنی کامل ندارند. - در جملهی “He left because he was upset.” بخش “because he was upset” چیست؟
a) Adjective Clause
b) Adverbial Clause
c) Noun Clause
d) Independent Clause
پاسخ: b)
توضیح: دلیل وقوع عمل را توضیح میدهد و قیدی است. - کدام جملات وصفی وابسته با comma جدا میشوند؟
a) My sister who lives in London is a doctor.
b) My sister, who lives in London, is a doctor.
c) Both a and b
d) None
پاسخ: b)
توضیح: comma زمانی استفاده میشود که اطلاعات اضافی و غیرضروری باشد. - در جملهی “What you decide matters most.” کدام قسمت جمله اسمی وابسته است؟
a) What
b) you decide
c) What you decide
d) matters most
پاسخ: c)
توضیح: کل عبارت نقش فاعل جمله را ایفا میکند (What you decide matters most).

