هر چند مترجمان بسیاری در حیطه ترجمه متون مشغول به فعالیت هستند اما کیفیت ترجمهها با هم متفاوت است. بدون شک ترجمه با کیفیت متن کاری است که تنها یک مترجم حرفهای از پس آن برمیآید. مطمئن باشید با یک بازخوانی ساده میتوانید تفاوت ترجمه حرفهای را با ترجمه ناشیانه تشخیص دهید. اما در این مطلب میخواهیم به طور دقیقتر درباره نکاتی صحبت کنیم که یک ترجمه را به ترجمه باکیفیت تبدیل میکند و مترجمان با رعایت این نکات میتوانند به تدریج در کار خود به سطح بالایی از حرفهای بودن دست پیدا کنند.
در خصوص کاربردهای ترجمه بیشتر بخوانید: ترجمه انگلیسی به فارسی
راهکارهایی برای ترجمه با کیفیت متن
با ۶ راهکار ساده اما مهم زیر میتوانید در ترجمه حرفه ای متن روز به روز بیشتر پیشرفت کنید:
۱- ابتدا خودتان کل متن را درک کنید
اگر به عنوان مترجم ندانید که در حال ترجمه چه چیزی هستید، مطمئن باشید این سردرگمی و ابهام. شما به متن ترجمه شده نیز منتقل میشود و خواننده نیز به درستی متن را درک نمیکند. پس ابتدا یک روخوانی سریع از متن داشته باشید و پس از فهم موضوع کلی و آشنایی. با هدف نویسنده از نگارش، برای ترجمه با کیفیت متن ، شروع به کار نمایید.
۲- لحن نویسنده را حفظ کنید
شما در واقع یک امانتدار و سخنگویی هستید که قرار است به جای نویسنده صحبت کنید. پس لازم است بتوانید برای ارائه ترجمه متن با کیفیت، لحن اصلی نویسنده را در ترجمه خود حفظ نمایید. این موضوع نشان میدهد که تا چه حد با متن اولیه ارتباط برقرار کردهاید. سبک هر نوشته با توجه به زمینه آن متفاوت است اما در زمینههای یکسان نیز هر نویسنده با سبکی خاص مینویسد که حال و هوای او را نشان میدهد. در ترجمه با کیفیت متن، این حال و هوا حفظ شده و به خواننده انتقال مییابد.
۳- در ترجمه واژههای تخصصی دقیق باشید
خصوصاً اگر یک مقاله علمی را ترجمه میکنید، باید نسبت به کلمههای تخصصی حساس باشید. میتوانید در ابتدا فهرستی از تمام کلمات ویژهای که در سراسر متن به کار میروند تهیه کنید و معادلی مناسب برای تکتک آنها پیدا کنید. به این ترتیب در ادامه متن میتوانید از این فهرست استفاده نمایید و در ترجمه کلمات اختصاصی به صورت یکدست و یکنواخت عمل کنید. این نکته، یکی از نکات مهم در ترجمه با کیفیت متن است.
۴- سعی کنید متنی روان و ساده تحویل دهید
برای ترجمه حرفه ای متون باید از هرگونه پیچیدگی حذر کرد. حتی الامکان از کلمات سخت و سنگین استفاده نکنید، جملهها را کوتاه کنید، به جای جملات مجهول از جملات معلوم بهره ببرید و … حتی اگر متن مورد نظر یک مقاله علمی است، لازم نیست حتماً ثقیل و پیچیده باشد. روان و قابل فهم بودن یک ویژگی مهم در ترجمه با کیفیت متن است.
۵- مهارت نویسندگی خود را تقویت کنید
برای حرفهای شدن در کار ترجمه تنها آگاهی داشتن از دستور زبان و واژههای زبان مبداء کافی نیست. باید در زبان مادری خود نیز مهارت و اطلاعات کافی داشته باشید. هر چقدر مهارت شما در نوشتن بیشتر باشد، متن ترجمه شده کیفیت بالاتری خواهد داشت. به عبارتی در ترجمه با کیفیت متن، هم باید مترجم خوبی باشید و هم تا حدی، نویسنده قابلی.
۶- مرور نهایی را جدی بگیرید
هر چقدر هم که در روند کار خود دقیق و متمرکز هستید، نباید مرور و ارزیابی نهایی متن را سرسری بگیرید. وقتی کل متن سفارش را ترجمه کردید، یک بار دیگر با دقت نسخه ترجمه شده را بازخوانی نمایید تا بتوانید نارساییها و بخشهای مبهم را کشف و اصلاح کنید. زیرا گاهی دقیق شدن در جزئیات باعث میشود از اِلمانهای کلی غافل بمانید و به این ترتیب با یک روخوانی دوباره میتوانید متن را از نگاه دورتر نیز بررسی نمایید.
این یک نکته بسیار ساده است که به ترجمه با کیفیت متن کمک مهمی میکند. ویراستاری تخصصی متن انگلیسی هم تقریبا چنین کاری را انجام می دهد تا نتیجه کار از لحاظ علمی قابل قبول تر گردد.