بدون شک ترجمه کتاب یکی از بخشهای جذاب در کار نشر کتاب است که البته هر مترجمی از پس آن بر نمیآید. زیرا ترجمه انگلیسی به فارسی حرفهای یک کتاب با ترجمه مقالات، مطالب وبسایتها، ویدئوها و … تفاوت بسیاری دارد. مترجمی که تصمیم دارد یک کتاب را برگردان کند باید به تمامی مراحل ترجمه کتاب از جمله. اصول نگارشی هم در زبان مبداء و هم زبان مقصد، آگاهی لازم را داشته باشد.
ترجمه کتاب میتواند یک دنیای عجیب و منحصر به فرد باشد. وقتی یک کتاب خارجی زبان را انتخاب میکنید خود شما باید پیش از همه با آن ارتباطی. عمیق برقرار کنید تا بتوانید با جان و دل یافتههای خود را به زبانی دیگر به تحریر درآورید. اگر از علاقهمندان این حوزه هستید و نمیدانید باید از کجا شروع کنید، پیشنهاد میکنیم تا پایان این مطلب همراه ما بمانید.
قدم اول: چگونه یک کتاب را برای ترجمه انتخاب کنیم؟
۱-انتخاب کتاب
به جرأت میتوان گفت مهمترین قسمت در مراحل ترجمه کتاب، انتخاب کتاب است. زیرا با یک انتخاب نادرست تمام تلاشهای شما و زمانی که صرف کردهاید از دست میرود. اصولی کلی درباره انتخاب کتاب مناسب وجود دارد که در ادامه عنوان خواهد شد:
به سراغ موضوع مورد علاقه خود بروید
پیشنهاد ما این است که به عنوان اولین اصل، به سراغ کتابهایی بروید که خودتان به آنها علاقهمند هستید. بدون شک اگر به رمانهای ادبی علاقه داشته باشید نمیتوانید ترجمه کتابی مفصل درباره اقتصاد را به خوبی انجام دهید و بالعکس. پس پیش از همه به علاقهمندی خود فکر کنید.
زمینهای را انتخاب کنید که در آن تخصص دارید
در حقیقت ترجمه یک کار تخصصی است. شاید بارها دیده باشید که بسیاری از مترجمین کتابهای روانشناسی خود تحصیلات مرتبط در این زمینه دارند. درباره رشتههای دیگر نیز ماجرا به همن منوال است. صرفاً داشتن دانشی کلی درباره زبان خارجی برای ترجمه کتاب کافی نیست. پس حوزهای را برای ترجمه انتخاب کنید که خودتان نیز تا حدی بر آن اشراف داشته باشید.
۲-کتاب جدیدی را برای ترجمه انتخاب کنید
هر چند برخی از کتابها بارها و بارها توسط مترجمان مختلف ترجمه شدهاند، اما انتخاب یک کتاب که قبلاً نیز به زبان مورد نظر شما ترجمه شده، کاری پرخطر و پرریسک است. خصوصاً اگر مترجمی تازه کار هستید لازم است به دنبال کتابهایی بگردید که به تازگی منتشر شدهاند و نسخه ترجمه شده آنها وجود ندارد.
به این ترتیب شانس بیشتری برای موفقیت در عرصه ترجمه کتاب خواهید داشت. میتوانید نام کتاب انتخابی خود را در سایت http://www.nlai.ir/ جستجو کنید تا متوجه شوید قبلاً در ایران ترجمه شده است یا خیر.
۳-کتابهای معروف و ارزشمند را پیدا کنید
یکی از اصول نحوه انتخاب کتاب برای ترجمه این است که به دنبال کتابهای خاص بگردید. میتوانید مسابقات بزرگ و جهانی را دنبال کنید و از میان کتابهایی که به تازگی جایزه گرفتهاند، کتابی را انتخاب نمایید. نوبل ادبیات، جایزه هوگو، جایزه کتاب اول گاردین و … از جمله جوایز معتبری هستند که در این زمینه اهدا میشوند.
ترجمه کتابی که به تازگی جایزه گرفته است میتواند یک حرکت هوشمندانه برای جذب مخاطب باشد. همچنین کتابهایی که سر و صدای زیادی به پا کردهاند، توسط نویسندگان پرآوازه به نگارش درآمدهاند و یا در حوزههای پرطرفدار قرار میگیرند نیز انتخابهای مناسبی برای ترجمه هستند.
قدم دوم: آشنایی با نحوه ترجمه کتاب
- اجازه نویسنده را دریافت نمایید: کسب اجازه از نویسنده یکی از مهمترین اصول ترجمه کتاب به شمار میرود. در این صورت هم قوانین رعایت شدهاند و هم مطمئن خواهید بود مترجم دیگری به طور قانونی نمیتواند ترجمه این کتاب را به دست بگیرد. بخصوص برای ترجمه فنی فارسی به انگلیسی کتابهای ایرانی!
- انتشاراتی مناسب پیدا کنید: میتوانید با کمی جستجو انتشاراتیهای معتبر که در حوزه کتاب انتخابی شما فعالیت دارند پیدا کنید و نسخه نمونه کار خود را به آنها ارائه دهید تا در نهایت موافقت یک ناشر را برای چاپ کتاب خود به دست آورید.
- مجوزهای داخلی را اخذ نمایید: برای ترجمه کتاب نیز مانند سایر کارها باید مجوزهایی داشته باشید تا بتوانید کتاب را چاپ کنید. از جمله فیپا، شابک و از همه مهمتر مجوز اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی.
بعد از انتخاب کتاب، نوبت ترجمه کتاب میرسد. برای آشنایی با مراحل کار به صفحه ترجمه کتاب مراجعه نمایید.